Big Ass Battery als oplossing voor overvol stroomnet

Een overvol elektriciteitsnetwerk, een verzwaring die lang op zich laat wachten, zonnepanelen uit moeten schakelen, emissieloos werken, het zijn uitdagingen waar veel ondernemers in deze tijd mee te maken hebben. Nico van Dijk, sinds een half jaar commercieel directeur bij het jonge Nederlandse bedrijf Big Ass Battery, vertelt hoe zij met hun veilige, duurzame en geluidloze batterijcontainers een groene, uitstootvrije en efficiënte oplossing bieden.

Jullie naam zegt het al, jullie batterij is ‘big ass’! Big ass staat voor de Amerikaanse term voor alles wat groots is. Wat maakt jullie batterij anders dan anderen?

“Wij zijn natuurlijk niet de enige leverancier van batterijen of (energie)opslagsystemen, maar we doen dingen wel een beetje anders. De meest gebruikte batterijvorm in de wereld is de lithium-ion batterij (NMC). Je vindt hem bijvoorbeeld in elektrische voertuigen, zoals de auto of elektrische fiets. Veel partijen kiezen voor deze batterijvorm omdat hij goedkoper in aanschaf is en lichter van gewicht. Zeker in een elektrische auto is dat belangrijk.

Maar het grote nadeel van lithium-ion, en dat is vaker in het nieuws geweest, is het gevaar van zelfontbranding. Wanneer een Tesla in brand vliegt bijvoorbeeld, is het een uitdagende taak om hem weer te blussen. Daarom maken wij voor onze batterijen gebruik van LFP, lithium ijzer fosfaat: een batterijvorm die er al wel een tijdje is, maar die op een gegeven moment wat in de vergetelheid geraakt is. Deze batterij is weliswaar iets zwaarder dan lithium-ion, maar wel veel veiliger. We hebben ze zelfs met een slijptol doorgeslepen, maar ze vliegen niet in brand. Ons energieopslagsysteem is brandveilig.

Twee andere punten waar wij uniek in zijn, zijn de levensduur en de compactheid van de batterij. Onze batterijen gaan twee tot drie keer langer mee dan een lithium-ion batterij: wel 15 tot 30 jaar. Wij garanderen 10.000 cycli van laden en ontladen. Daarnaast kunnen wij compacter bouwen. Door de hoge energiedichtheid blijven de afmetingen beperkt. We bouwen in een 10 ft container. Daarin kunnen wij niet maximaal 500 kilowattuur kwijt, maar 1,5 megawattuur. Daarmee nemen we dus drie keer zo weinig plek in beslag. Je hebt hiervoor niet meer dan een standaard parkeerplek nodig. Zo’n grote kont -of big ass- heeft hij dus niet!”

Er wordt wel gezegd dat jullie met solid state batterijen werken, maar dat is weer een ander type. Hoe zit dat precies?

“Onze batterijen schurken tegen solid state aan. Zo erg dat ze daarom vaak solid state genoemd worden. Solid state is eigenlijk de heilige graal van de batterijen, omdat daar geen vloeistof of gel aan te pas komt. Want hoe meer vloeistof, hoe groter het brandgevaar. Lithium-ion is een meer gevaarlijk concept, omdat het meer vloeistof heeft, en dus heel moeilijk te blussen is. Onze batterijen hebben nog een kleine gel- of vloeistofcomponent (lithium). We verwachten daar in de toekomst wel vanaf te kunnen, maar op dit moment heeft solid state de stabiliteit nog niet voldoende op orde.”

Jullie batterijen zijn dus een stuk brandveiliger! Maar dat is niet de enige reden dat jullie batterijen een slimme investering zijn, toch?

“Achter ons energieopslagsysteem zit een interessant verdienmodel voor bedrijven. Je kunt het inzetten als tijdelijke of stabiele stroomvoorziening, bij groei of stroomuitval (UPS), voor peakshaving of EV charging, maar ook om te handelen. Daar wordt door bedrijven steeds meer mee gedaan, bijvoorbeeld door agrariërs. Als er overdag tijdens piekuren veel aanbod van energie is, als er te veel energie op het net komt, kun je goedkoop energie inkopen. En wanneer bedrijven extra capaciteit hebben, opgewekt door bijvoorbeeld zonnepanelen, kunnen ze die elektrische energie in hun batterij opslaan en verhandelen op de energiemarkt. Je kunt voor je opgewekte groene energie meer krijgen op de energiemarkt dan wanneer je teruglevert aan het net en je hoeft zelf geen dure energie in te kopen als je een tekort hebt. Zo kun je met een batterij van 1 megawattuur al snel een ton per jaar verdienen. Zeker met de huidige energieprijzen!

Op dit moment wordt bedrijven gevraagd om overdag hun zonnepanelen uit te zetten, omdat het net het anders niet aankan. Je krijgt daar als bedrijf dan wel een vergoeding voor, maar als je slim bent, pak je dat geld, sla je ondertussen de opgeleverde energie op en gebruik je die op een later moment als je het nodig hebt. Want als het donker is en de wind ligt, heb je ook energie nodig. Dan hoef je dus ook nog eens geen energie van het net te kopen en hoeven de kolencentrales niet extra te draaien. Je kunt de batterij voor zonnepanelen zo instellen dat hij overdag de zonne-energie opslaat. Het is softwarematig zo ingeregeld dat onze batterij bij zonnepanelen altijd voorrang geeft aan de zonne-energie die binnenkomt.”

De Big Ass Battery is natuurlijk wel een batterij. Hoef je niet bang te zijn dat die ineens leeg is?

“Onze energieopslag kan off-grid gebruikt worden, op batterijen, of aangesloten worden op het net. Hij zit dan als een soort buffer tussen de netaansluiting en het apparaat. Bovendien kan hij dynamisch laden, dus tegelijkertijd leveren en opladen. Daarnaast kan een bedrijf via remote monitoring op afstand zien hoe vol de batterij is.”

Dat klinkt efficiënt. Hoe werkt dat?

“Een bedrijf kan eenvoudig het verbruik en de piekstromen zien, hoe vaak hij tot nu toe ontladen en opgeladen is, maar ook of iemand ongewenst toegang wil krijgen tot het batterijnetwerk. Er zijn altijd mensen die daar misbruik van willen maken. Dankzij geofencing geeft het systeem een alarmsignaal als iemand ermee aan de haal wil. Dit zorgt ervoor dat de batterij gebruikt wordt zoals je dat wil en door wie je wil.

Anderzijds kunnen wij ook meekijken en tijdig signaleren als je met de gekozen capaciteit niet uitkomt. Dan kunnen we dat aanpassen. Ook daarin onderscheiden we ons van concurrenten. Wij bouwen ieder systeem namelijk modulair en op maat, op basis van de klantvraag. We kopen batterijen op de cel in en die verbouwen wij zelf en zetten we in accubakken. Daarbij kijken we naar het verbruiksprofiel van een bedrijf, hoeveel de batterij moet opleveren en zo maken we een inschatting van wat er nodig is.”

Is de sky the limit?

“Op dit moment bouwen we alleen nog maar voor de zakelijke, industriële markt. Daar staat tegenover dat een Big Ass Battery wel drie keer langer meegaat dan een lithium-ion batterij. Een energieopslagsysteem met net zoveel vermogen dat je voor dezelfde prijs kunt kopen, heeft daardoor wel een vele malen lagere Total Cost of Ownership (TCO).

Voor kleinere, kantoorgebonden bedrijven is het voor nu nog wat minder interessant, maar we zien ook dat steeds meer particulieren het interessant beginnen te vinden. Zeker als straks de salderingsregeling eraf gaat. Dus wie weet komt er nog eens een thuisbatterij!”

Er is tegenwoordig veel aandacht voor emissievrij werken. Wat merken jullie daarvan?

“In Noord-Brabant en Limburg worden al geen grootzakelijke aansluitingen meer gedaan. Als je daar als grootverbruiker een aansluiting op het elektriciteitsnetwerk nodig hebt, heb je een probleem! Onze energieopslagsystemen zijn een oplossing als je geen of een te kleine aansluiting krijgt. Maar ook als je emissievrij moet werken. In een aantal markten waarin we actief zijn, zoals de bouw en infra, besteden bedrijven het alleen uit als het CO2-neutraal kan, zodat zij hun emissie kunnen terugdringen.

Zij werken bovendien vaak op plekken waar niet altijd een energieaansluiting aanwezig is, zoals een bouwplaats. Wij zetten dan een zogeheten fastcharger module in bijvoorbeeld een elektrische graafmachine, zodat ze altijd door kunnen gaan. Dit vereist van de graafmachinist natuurlijk wel een andere manier van werken. Die is een dieselaggregaat gewend, en nu moet hij de machine in zijn pauze aan de oplader zetten! Soms mag er ook geen aggregaat geplaatst worden, door een milieuverplichting, en dan is onze off-grid bouwspanning ideaal.

De overheid stimuleert gelukkig investeringen in duurzame energie. Daarom is er de energie-investeringsaftrek (EIA) die met een paar codes voor energieopslagsystemen werkt. Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel (SSEB) is een andere subsidieregeling. Een bijkomend pluspunt van onze batterijen is dat er geen kobalt en zink in zit, in tegenstelling tot lithium-ion batterijen. Onze accu voor energieopslag wordt op een andere manier gefabriceerd. Kobalt past natuurlijk ook niet bij maatschappelijk verantwoord ondernemen en een duurzame toekomst.”

Wat zijn jullie ambities voor de toekomst?

“We zijn zeker ambitieus en willen graag door. Zo willen we heel graag internationaal gaan, een grotere schaalgrootte qua bedrijf bereiken. We hebben daar wel doelstellingen voor. We zouden heel graag de toonaangevende partij willen zijn binnen de energieopslagsystemen. Nu concurreren we veel met grote bedrijven, maar die hebben niet per definitie hun core bij energieopslagsystemen liggen. Wij wel. Ik vind dat we goed zijn in wat we doen en daar ook steeds beter in worden. Met korte lijntjes klantspecifiek werken.”

Zo is het ook ooit begonnen!

“Het is begonnen toen Guido (de Jong, oprichter) en zijn ouders gingen varen met hun boot. Zijn ouders wilden de boot graag een paar dagen kunnen gebruiken zonder aan wal stroom te hoeven halen. Ze vroegen Guido, die uit de elektrotechniek komt, of hij niet een batterij kon maken, zodat ze op pad konden. En dat deed hij. Steeds meer mensen kregen hier lucht van en vroegen of hij voor hun boot ook zo’n energieopslag batterij kon maken. De plannen werden steeds ambitieuzer, maar toen kwamen de lockdowns. Dat gaf Guido de tijd om zijn plannen extra uit te werken en zo kwam ook de megabatterij tot stand.

Inmiddels werken er een man of 30 bij Big Ass Battery en de verwachting is dat dat er tegen het einde van het jaar het dubbele zijn. Begin dit jaar zijn we in ons nieuwe pand in Nuenen getrokken, waar alles in eigen beheer gemaakt wordt. We zijn nu aan het opschalen, maar proberen ondertussen ook zoveel mogelijk productie te draaien.”

En Guido’s ouders?

“Die gebruiken de batterij nog steeds op hun boot en zijn er trots op dat zoiets groots, zoiets ‘big ass’, zo klein begonnen is!”